Hướng dẫn cách viết thư theo kiểu của người Nhật

Ý nghĩa của việc viết thư của người Nhật Bản

Việc viết thư trong văn hóa Nhật Bản mang theo một ý nghĩa sâu sắc và quan trọng. Đó không chỉ là việc truyền đạt thông điệp, mà còn thể hiện tôn trọng, tình cảm, và lòng biết ơn. Việc viết thư cũng là một cách để tạo và duy trì mối quan hệ, bất kể là trong gia đình, bạn bè, hay đối tác. Nó thể hiện sự kết nối tinh thần và tạo cơ hội để truyền đạt tâm tình, suy nghĩ, và kỷ niệm. Ngoài ra, việc viết thư còn có thể ghi chép lại những sự kiện quan trọng và kỷ niệm, làm cho nó trở thành một phần quan trọng của lịch sử gia đình và cá nhân.

Việc viết thư không chỉ đơn giản là giao tiếp, mà còn là một phần quan trọng của văn hóa và truyền thống Nhật Bản. Nó thể hiện sự kết nối với quá khứ và là một cách để duy trì tinh thần của văn hóa Nhật, thể hiện sự tỉ mỉ và tâm huyết trong từng từ ngữ và cách thiết kế bức thư.

Viết thư là nét độc đáo trong văn hóa của người Nhật Bản

Các bước cơ bản để viết thư của người Nhật

Đối tượng nhận

Nhật Bản là nơi có một hệ thống xã hội phân cấp rất rõ ràng, các quy tắc xã hội được coi trọng cao. Có những quan hệ thứ bậc xã hội như sensei - senpai - kohai, quan hệ sếp - nhân viên, quan hệ giữa người già và người trẻ, quan hệ con cái và cha mẹ. Mỗi quan hệ này xác định cách mọi người tương tác và viết thư khác nhau. Có ba loại thư chính tùy thuộc vào quan hệ giữa bạn và người nhận:

• Thư thân mật: Thường được viết cho bạn bè, senpai (người lớn hơn trong một quan hệ xã hội hoặc chuyên môn), hoặc những người có thứ bậc thấp hơn bạn. Trong thư này, bạn có thể sử dụng ngôn ngữ thân mật và gần gũi hơn.
• Thư bình thường: Dành cho giáo viên, bạn bè (khi bạn muốn nhờ vả), và những người có thứ bậc cao hơn. Trong trường hợp này, ngôn ngữ thường thể hiện sự tôn trọng và lịch lãm hơn. 
• Thư trang trọng: Được viết cho những người bạn không quen biết hoặc những người có thứ bậc cao hơn (khi bạn muốn nhờ vả). 

Viết thư của người Nhận được phân dựa theo mối quan hệ, cấp bậc của người gửi và người nhận

Quy tắc viết thư

Thư dọc

Viết thư theo lối dọc là kiểu thư truyền thống của người Nhật, có nhiều quy tắc và chi tiết cần phải tuân theo, nhưng nó thể hiện sự tôn trọng và lịch lãm trong giao tiếp của người Nhật. Dưới đây là những quy tắc trong viết thư dọc bạn cần lưu ý:

• Mở đầu (Opening): Phần mở đầu thường là "Kính gửi..." (拝啓 - はいけい) hoặc "Trước hết" (前略 - ぜんりゃく). 
• Lời tựa mở đầu (Set Expression #1): Ngay sau mở đầu là phần đặt lời tựa. Thường là những câu định trước như thời tiết hoặc sức khỏe của người nhận. Điều này tạo nên một phần truyền thống và lịch lãm trong việc viết thư Nhật Bản.
• Nội dung (Content): Đây là phần duy nhất không có mẫu cố định. Bạn có thể tự do viết nội dung bạn muốn trình bày, nhưng hãy lưu ý sử dụng từ ngữ thích hợp cho mức độ lịch lãm và trang trọng của thư.
• Lời tựa kết thúc (Set Expression #2): Sau khi viết hết nội dung, bạn lại viết một câu lời tựa khác. Thường là lời chúc sức khỏe và điều tốt đẹp đến người nhận. Điều này thể hiện sự tôn trọng và lịch lãm trong giao tiếp.
• Kết thư (Closing):  Phần này là lúc bạn viết "Trân trọng..." (敬具 - けいぐ) hoặc "Kính chúc..." (草々 - そうそう). Phần mở đầu và kết thúc thường được sử dụng cùng một cặp từ, vì vậy hãy tuân thủ quy tắc.
• Ngày (Date): Ngày tháng được viết nhỏ hơn so với các chữ ở phía bên tay phải và sử dụng hệ thống đếm của Nhật. Thay vì sử dụng số, người Nhật thường ghi ngày bằng chữ, ví dụ "十二月二十四日" (tương đương với "12月24日").
• Tên bạn (Your Name): Tên của bạn được viết lùi xuống dưới cùng, bên phải.
• Tên Người Nhận (Addressee's Name): Tên người nhận nằm bên trái phần ngày tháng và tên bạn, có cỡ chữ lớn hơn so với phần ngày tháng nhưng nhỏ hơn các chữ khác ở phía bên tay phải.
• Tái bút (PostScript): Phần này là tùy chọn và thường không sử dụng trong thư viết theo lối truyền thống và trang trọng. Tuy nhiên, nếu cần, bạn có thể thêm phần tái bút ở bên trái tên người nhận, nằm thẳng hàng với nội dung chính.

Quy tắc trong viết thư dọc của người Nhật Bản

Thư ngang

Dưới đây là những quy tắc trong viết thư ngang của người Nhật mà bạn cần lưu ý:

• Ngày (Date): Ngày tháng thường được ghi ở phía trên cùng bên phải của bức thư. Người Nhật sử dụng chữ số bình thường như "１２月２５日" để biểu thị ngày và tháng.
• Tên người nhận (Addressee’s Name): Khi viết tên người nhận, hãy đảm bảo rằng bạn sử dụng hậu tố thích hợp như "san" hoặc "sensei," tùy thuộc vào mối quan hệ và tình cảm của bạn đối với người nhận.
• Lời tựa mở đầu (Set Expression #1): Phần này nằm sau tên người nhận và đặt lời tựa mở đầu. Thường bao gồm những câu đối thoại ban đầu liên quan đến thời tiết, tình hình sức khỏe, hoặc tâm trạng của người viết và người nhận. Điều này tạo ra một phần truyền thống và mở đầu lịch lãm cho bức thư.
• Nội dung (Content): Phần nội dung là nơi bạn trình bày những điều bạn muốn chia sẻ, thông điệp của mình. Điều quan trọng là sử dụng từ ngữ lịch lãm và thích hợp cho tình cảm và mối quan hệ của bạn với người nhận.
• Lời tựa kết thúc (Set Expression #2): Sau khi đã trình bày nội dung, bạn sẽ viết lời tựa kết thúc. Nó là một câu lời chúc tốt đẹp cho người nhận, như lời chúc sức khỏe và niềm hạnh phúc.
• Tên bạn (Your Name): Tên của bạn nằm ở cuối bức thư, bên phải. Điều này thể hiện sự tôn trọng và tỉ mỉ trong việc viết thư.

Thư ngang là một phần trong văn hóa thư từ của người Nhật

Ghi địa chỉ

Ở Nhật Bản, hệ thống địa chỉ sử dụng các đơn vị hành chính gọi là "To-dou-fu-ken," bao gồm:

• Một "To" (都) cho Tokyo (東京都)
• Hai "Fu" (府) cho Kyoto (京都府) và Osaka (大阪府).
• Một "Dou" (道) cho Hokkaido (北海道).
• 3 "Ken" (県) tương đương với tỉnh ở Việt Nam, ví dụ như Saitama-ken, Chiba-ken, và nhiều tỉnh khác.

Dưới đây là cách cấu trúc địa chỉ ở Nhật Bản:

• Tỉnh (To/Fu/Dou/Ken): Địa chỉ tỉnh sẽ được ghi dưới dạng "東京都" (Tokyo-to) cho Tokyo, "京都府" (Kyouto-fu) cho Kyoto, và "大阪府" (Oosaka-fu) cho Osaka, và tương tự cho các tỉnh khác.
• Quận (Ku 区): Ở Tokyo, có sử dụng thêm khái niệm "Ku" (区), tương đương với quận. Ví dụ: "B区" (B-ku) là quận B ở Tokyo.
• Thành phố và Thị trấn (Shi-chou-son): Dưới địa chỉ tỉnh hoặc quận, có thể là tên thành phố (市 - shi) hoặc thị trấn (町 - chou) nơi địa chỉ đó. Ví dụ: "B市" (B-shi) là thành phố B.
• Khu phố (丁目 - choume), Cụm số (番地 - banchi), và Địa chỉ cụ thể (号 - gou): Các khu phố số (choume), cụm số (banchi), và địa chỉ cụ thể (gou) là các thành phần quan trọng của địa chỉ Nhật Bản. Chúng định rõ vị trí cụ thể của ngôi nhà hoặc tòa nhà.

Văn hóa viết thư của người Nhật thể hiện sự tỉ mỉ, tình cảm đối với người nhận

Phong bì

Khi viết thư trong văn hóa Nhật Bản, cách bạn gấp thư và sử dụng phong bì sẽ thể hiện tính chuyên nghiệp của bạn. Dưới đây là một số lưu ý về cách chuẩn bị phong bì mà bạn cần biết:

• Phong bì dọc: Thường được gấp thành khoảng 3 - 4 nếp gấp dọc, đảm bảo rằng các nếp gấp không trùng lên chữ hoặc làm bức thư trở nên lộn xộn. Trước khi đặt bức thư vào phong bì dọc, bạn cần phải viết mã bưu điện vào các ô trống tương ứng. Địa chỉ người nhận được viết bên tay phải, còn tên người nhận viết bên tay trái, thường lớn hơn một chút để dễ phân biệt.
• Phong bì ngang: Có hai cách để sử dụng phong bì ngang. Bạn có thể xoay dọc bức thư ngang và ghi tên và địa chỉ người nhận theo chiều dọc, hoặc bạn có thể viết tên và địa chỉ người nhận ngang như thông thường. Điều quan trọng là bạn phải ghi mã bưu điện theo chiều ngang trong các ô trống. Ở mặt sau của phong bì ngang, bạn sẽ ghi tên và địa chỉ người gửi theo kiểu tương tự như mặt trước. Đảm bảo rằng bạn đã điền mã bưu điện nếu có ô trống.

Viết thư là nét đẹp văn hóa của nhiều quốc gia trên thế giới. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về văn hóa truyền thống Nhật Bản cũng như có thể áp dụng được khi làm việc hoặc có bạn bè tại đất nước này. 

Xem thêm:

• Mua gì ở Nhật rẻ hơn Việt Nam? 6 món đồ nên mua ở Nhật
• Đi Nhật nên mua gì cho người già làm quà tặng?
• Rượu sake – Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản

• Quốc kỳ Nhật Bản và những điều có thể bạn chưa biết