Tìm hiểu về Nghệ thuật cắm hoa của Nhật Bản

Lịch sử của nghệ thuật cắm hoa Nhật Ikebana

Nghệ thuật cắm hoa Nhật Ikebana, có nguồn gốc từ thời kỳ cổ đại ở Nhật Bản, khi mà các loài hoa được coi là một phần quan trọng của cuộc sống và tôn vinh cái đẹp. Người Nhật tin rằng việc cắm hoa không chỉ là để tạo ra một bức tranh sống động mà còn để thể hiện tâm trạng và tinh thần của người cắm hoa.

Nghệ thuật cắm hoa Nhật còn được gọi là hoa đạo Ikebana

Ikebana - Hoa đạo, trong tiếng Nhật còn được gọi là Kado, một trong những nghệ thuật cắm hoa đặc sắc được người Nhật duy trì và phát huy giá trị.

Theo một số tài liệu ghi chép, Nghệ thuật cắm hoa Nhật Ikebana có nguồn gốc từ nghi lễ dâng hoa lên Đức Phật. Sau đó, phát triển thành một hình thức nghệ thuật đặc biệt từ thế kỷ 15. Khi phát triển đến thời kỳ đỉnh cao, Ikebana đã hình thành nhiều trường phái và phong cách cắm hoa khác nhau.

Những phong cách của nghệ thuật cắm hoa Nhật

Ikebana, nghệ thuật cắm hoa truyền thống của Nhật Bản, đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa và nghệ thuật trang trí nội thất trên khắp thế giới. Với sự kết hợp tinh tế giữa hoa, cành, và lá, Ikebana không chỉ là một cách để bày tỏ sự đẹp mà còn là một nghệ thuật tĩnh lặng, tạo ra sự cân bằng và hài hòa trong không gian sống. Các phong cách khác nhau của Ikebana thường phản ánh sự đa dạng văn hóa và triết lý của người Nhật. Ý nghĩa của bình hoa mà người cắm muốn gửi gắm thông qua nghệ thuật cắm hoa Nhật luôn được ẩn giấu một cách khéo léo.

Phong cách Rikka

Phong cách Rikka là một trong những phong cách cổ điển nhất của Ikebana, thường được sử dụng trong các dịp lễ hội và nghi lễ truyền thống.

Để tạo ra một tác phẩm theo phong cách Rikka, người cắm hoa cần tuân theo nguyên tắc cơ bản của phong cách này,  nhất là về hình thức sắp xếp tổng thể. Người cắm hoa thường sử dụng những kỹ thuật đặc biệt như dây chằng để tạo hình cho bình hoa.

Nghệ thuật cắm hoa Nhật theo phong cách Rikka thường dùng bình hoa có chiều cao từ 20-30cm. Người cắm hoa sẽ bắt đầu thêm các cành hoa theo thứ tự từ cao đến thấp, tuân theo nguyên tắc truyền thống. Các cành hoa sẽ được cắm vào bình hoa một cách chặt chẽ để tạo ra sự cân bằng và hài hòa, đẹp mắt.

Phong cách Rikka trong nghệ thuật cắm hoa của Nhật

Việc tạo ra một tác phẩm theo phong cách Rikka sẽ giúp người cắm hoa rèn luyện kỹ năng sắp xếp và cân bằng các yếu tố trong không gian. Phong cách này còn giúp người thực hiện tập trung và thư giãn, tạo ra một không gian yên bình và tĩnh lặng trong quá trình cắm hoa.

Phong cách Nageire

Phong cách Nageire là một phong cách đơn giản và tự do hơn so với Rikka, thường được sử dụng trong các bữa tiệc và trang trí nội thất hàng ngày. Phong cách này đề cao vẻ đẹp tự nhiên của loài hoa được sử dụng.

Nghệ thuật cắm hoa Nhật theo phong cách Nageire thường để hoa có cuống dài, cắm trong các bình cao và hẹp nên không cần dùng Kenzan.

Để tạo ra một tác phẩm theo phong cách Nageire, người cắm hoa có thể tự do sáng tạo và không cần tuân theo các nguyên tắc cứng nhắc như phong cách Rikka. 

Phong cách cắm hoa Nageire thường có hình dạng nghiêng thanh nhã và các kiểu phụ nữ thẳng đứng, xiên hoặc nối tầng.

Ý nghĩa của nghệ thuật cắm hoa Nhật

Trong quan niệm của người Nhật, mỗi loại cây cỏ hoa lá tự nhiên đều mang trong mình một ý nghĩa riêng biệt. Do đó, người Nhật rất tỉ mỉ trong việc chọn lựa nguyên liệu để cắm hoa  phù hợp với mục đích và ý nghĩa biểu đạt. Chẳng hạn như: Cây thông mang  ý nghĩa vĩnh cửu, thường được trang trí vào dịp năm mới. Cây tre dẻo dai tượng trưng cho sức sống bền bỉ. Hoa mai nở rộ tượng trưng cho phẩm chất của người quân tử. Hoa anh đào nở rộ vào dịp mùa xuân được sử dụng nhiều trong lễ hội búp bê.

Ý nghĩa của nghệ thuật cắm hoa Nhật Ikebana được thể hiện qua sự lựa chọn, kết hợp các loài hoa và màu sắc. Chẳng hạn như những loài hoa màu trắng thường được cắm trong dịp tân gia, ý nghĩa giúp gia chủ thoát khỏi đám cháy. Trong khi hoa đỏ như lửa thì sẽ không được người Nhật dùng trong dịp tân gia.

Trong quan niệm của người Nhật, mỗi loại cây cỏ hoa lá tự nhiên đều mang trong mình một ý nghĩa riêng biệt

Mỗi loại hoa trong Ikebana đều mang ý nghĩa riêng, thể hiện thông điệp và tinh thần khác nhau. Việc lựa chọn và sắp xếp hoa một cách cẩn thận là cách để truyền đạt thông điệp và ý nghĩa đích thực của nghệ thuật cắm hoa.

Việc chọn hoa phù hợp là một yếu tố quan trọng trong việc tạo ra một bức tranh hoa đẹp mắt. Người sắp xếp hoa cần lựa chọn hoa theo màu sắc, hình dáng và ý nghĩa để tạo ra sự hài hòa và cân đối.

Sự phát triển của nghệ thuật cắm hoa Nhật

Trong thời đại hiện đại, nghệ thuật cắm hoa không chỉ duy trì vẻ đẹp truyền thống mà còn tiếp tục phát triển và đa dạng hóa theo xu hướng hiện đại hóa và sáng tạo.

Ngoài việc là một hình thức nghệ thuật, Ikebana còn được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như trang trí nội thất, sự kiện, quảng cáo và thậm chí giảm căng thẳng và tạo cảm giác thoải mái thư giãn cho con người.

Trên đây là những thông tin tổng quan về nghệ thuật cắm hoa Nhật - một hình thức nghệ thuật tinh tế và đầy ý nghĩa. Qua việc tìm hiểu về lịch sử, ý nghĩa của nghệ thuật cắm hoa Nhật Ikebana, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vẻ đẹp và triết lý sâu sắc. Hy vọng bạn sẽ có những khám phá và trải nghiệm thú vị về sự thanh lịch và tinh tế của nghệ thuật cắm hoa Nhật để tìm thấy sự yên bình và cân bằng trong cuộc sống hàng ngày.